در پی انتشار شایعاتی مبنی بر انتقال پایتخت اقتصادی کشور به مکران، بازار مسکن این منطقه شاهد افزایش چشمگیر قیمت‌ها بوده است. این تغییرات بر زندگی روزمره مردم نیز تأثیر گذاشته است.
به گزارش خبرگزاری بیپ نیوز، یک شبه راه صدساله را رفتن، امری است محال. پشت کار می‌خواهد و صبر؛ اما در کشور ما با یک خبر و اظهار نظر می‌شود ره صد ساله را یک شبه رفت. فقط کافیست این اظهار نظر از سوی مسئولان باشد، همانند موضوعی که این روزها از سوی مسئولان مطرح و صدر اخبار رسانه‌ها قرار گرفته است. طرح «انتقال پایتخت». طرحی که نه به صورت واقعی و عملی بلکه در نشست خبری با رسانه‌ها تغییر دهند. نیازی هم نیست که اسمی از منطقه‌ای برده شود فقط کافیست بگویند پایتخت اقتصادی باید به لب دریا برود آن هم دریاهای آزاد. همین کلید واژه کافیست که قیمت ملک در مناطقی که دریای آزاد دارد افزایش یابد.
«مکران» تنها منطقه اقیانوسی ایران است به همین دلیل یکی از نقاط کلیدی در طول سواحل جنوب شرق ایران به حساب می‌آید، به عبارت دیگر سرزمین مکران در جنوب بلوچستان قرار گرفته است و سواحل منطقه مکران از بلوچستان و پاکستان در غرب تا مرزهای عمان به طول ۹۰۰ کیلومتر امتداد دارد.
گفتنی است که «بندر چابهار» تنها بندر اقیانوسی ایران در این منطقه قرار دارد و سوای آن این منطقه به‌جز ذخایر نفت و گاز، قابلیت‌های کشاورزی و شیلات هم دارد پس محیطی است مناسب برای زندگی طولانی مدت.
آب مشکل اصلی تهران
نکته قابل تأمل اینجاست، «تهران» به عنوان پایتخت طی سال‌های اخیر با مشکلات جدی اعم از بحران و کمبود آب مواجه بوده است، به‌طوری‌که بر اساس گزارش‌های رسمی و داده‌های ارائه‌شده توسط وزارت نیرو و کارشناسان حوزه منابع آب، وضعیت منابع آبی تهران در سال‌های اخیر به شدت بحرانی شده است. میانگین بارش سالانه در تهران طی چند دهه گذشته حدود ۲۵ درصد کاهش یافته، این کاهش بارندگی به طور مستقیم بر حجم ذخایر سدهای اطراف تهران تأثیر منفی گذاشته است.
البته میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی در تهران به مرز بحرانی رسیده و سطح این منابع طی ۲۰ سال گذشته به‌طور میانگین حدود ۱۲ متر افت داشته و این مسئله باعث افزایش فرونشست زمین در برخی مناطق شهری شده است، همچنین از سوی دیگر حدود ۷۰ درصد از آب شرب تهران از سدهای اطراف شامل سدهای «کرج»، «لار»، «طالقان»، «ماملو» و «لتیان» تأمین می‌شود که کاهش بارندگی‌ها باعث کاهش ذخیره این سدها تا حدود ۴۰ درصد ظرفیت شده است.
پزشکیان: بحران کمبود آب تبدیل به معضل ملی شده
بحران تأمین آب مورد نیاز پایتخت، «مسعود پزشکیان» رئیس جمهور دولت چهاردهم (۱۱ دی ۱۴۰۳) را به آن واداشت که مسئله تغییر پایتخت اقتصادی به یکی از استان‌های حاشیه دریا را مطرح و اعلام کند «مشکل کمبود آب به یک منطقه در یک استان یا حتی یک استان محدود نیست و به «معضل ملی» تبدیل شده است.»
همچنین او می‌گوید: یکی از دلایلی که ما را بر آن داشته است تا به موضوع تغییر پایتخت بیندیشیم، نابرابری میان منابع و مصارف در تهران است.
موضوع انتقال پایتخت، موضوع جدیدی نیست
در راستای سخنان رئیس دولت، «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت (۱۸ دی ۱۴۰۳) با اشاره موضوع انتقال پایتخت از تهران، اظهار کرد: موضوع انتقال پایتخت موضوع جدیدی نیست بلکه بیش از سه دهه است راجع به انتقال پایتخت صحبت می‌شود. ظرفیت‌های زیستی هر منطقه نشان می‌دهد که تا چه میزان برای گسترش فعالیت‌ها ظرفیت دارد. درباره استان تهران نگرانی‌هایی از منظر ظرفیت‌های زیستی مثل آب وجود دارد.
مهاجرانی در ادامه بیان می‌کند: در هر حال «مکران» به عنوان یکی از گزینه‌ها مطرح است. دو شورا تشکیل شده است، یک شورایی که مشکلات پایتخت را رصد می‌کند، یکی از موضوعاتی که مطرح است این است که ظرفیت‌های بالایی در منطقه مکران وجود دارد. تلاش می‌کنیم که دانشگاهیان، نخبگان و خبرگانی که در این زمینه اعم از نیروهای مهندسی یا جامعه شناسی یا اقتصاددانان کمک می‌گیریم و ان‌شاءالله بتوانیم موضوع رو به سمتی ببریم که بهترین اثربخشی رو داشته باشد اما موضوعی نیست که در دستور کار فوری قرار داشته باشد.
تهدید خطرات جدی سونامی و گسل در سواحل جنوب شرقی و جنوب ایران
گفتنی است که یکی از ویژگی‌های مثبت مکران به عنوان پایتخت یک کشور، وسعت آن است. این شهر از نظر وسعت گوی رقابت را از تهران می‌گیرد و در مقایسه با تهران که از یک سو توسط کوهستان محصور و از سوی دیگر به بیابان می‌رسد، موقعیت جغرافیایی مطلوب‌تری دارد. همچنین مکران، ظرفیت‌های فراوانی برای توسعه شهری خواهد داشت.
اما نکته حائز اهمیت اینجاست که خطر سونامی بالقوه‌ای در دریای عمان سواحل جنوب شرق و جنوب ایران را به وضوح تهدید می‌کند، همچنین از سوی دیگر می‌توان «گسل مکران» را از جمله گسل‌های طویل در ساحل دریای عمان در جنوب شرق ایران نام برد.
همچنین گسل مکران تنها گسلی است که در لبه فرورانش پوسته اقیانوسی به زیر پوسته قاره‌ای قرار دارد، بر همین اساس زلزله‌هایی با بزرگی بیش‌از ۸ ریشتری (۷ آذر ۱۳۲۴ وقوع زلزله ۸.۲ ریشتری) در آن رخ می‌دهد، ضمن آنکه احتمال وقوع زلزله‌ای با بزرگی ۹ ریشتری نیز در صورتی که کل طول گسل مکران در یک رویداد گسسته شود (در بدترین سناریوی ممکن) وجود دارد.
سوال اینجاست که استدلال مسئولین برای انتقال پایتخت از تهران زلزله‌خیز به مکرانی زلزله‌خیز و در معرض سونامی و گسل چیست؟
اخبار انتقال پایتخت به مکران موجب گرانی زمین و ملک شد
طبق گفته عده‌ای از کارشناسان اقتصادی اخبار انتقال پایتخت اقتصادی به مکران عملاً زمینه اجرایی ندارد و تنها موجب گران شدن زمین و خانه‌های این منطقه شده است.
در خصوص انتقال پایتخت به مکران، معین‌الدین سعدی نماینده پیشین چابهار در مجلس گفت: خبرهای انتقال پایتخت به مکران فقط باعث گران شدن زمین و اجاره در این منطقه شده و بدون هیچ تغییری در زندگی مردم، هزینه‌ها را برای آنان افزایش داده است.
وی ادامه داد: منطقه مکران پایین‌ترین شاخص‌های توسعه را دارد و هنوز درصد بزرگی از مردم آب لوله‌کشی ندارند، ظرفیت‌های بی‌بدیل در مکران وجود دارد اما عقب‌ماندگی‌ها به قدری زیاد است که دولت ابتدا باید در حوزه توسعه زیرساخت‌ها کاری انجام دهد و بعد مسائلی نظیر انتقال پایتخت را مطرح کند.
نرخ ملک در منطقه مکران مورد بررسی قرار گرفت؛
محله
متراژ (مترمربع)
سن
قیمت هر متر مربع (تومان)
بنیاد علوی – چابهار
۱۴۰
۱۴۰۳
۶۰.۰۰۰.۰۰۰
بلوار شهید ریگی – چابهار
۱۰۴
۱۴۰۳
۵۳.۰۰۰.۰۰۰
گلشهر – چابهار
۱۰۷
۱۴۰۳
۴۶.۰۰۰.۰۰۰
زیباشهر – چابهار
۸۷
۱۴۰۳
۴۳.۰۰۰.۰۰۰
باهنر – چابهار
۹۹
۱۴۰۳
۵۵.۰۰۰.۰۰۰
مهاجرانی: من نگفتم پایتخت به مکران خواهد رفت
لازم به ذکر است که سخنگوی دولت در شامگاه چهارشنبه (۱۹ دی) طی سفری به جزیره کیش از سخنان خود مبنی بر اینکه «مکران به عنوان یکی از گزینه‌ها برای انتقال پایتخت مطرح است» عقب‌نشینی و اعلام کرد که ۲ شورا یکی برای احصای مشکلات پایتخت فعلی (تهران) و دیگری برای ظرفیت‌هایی که در اقتصاد دریا محور وجود دارد، تشکیل شده است و این به معنای انتقال پایتخت به مکران نیست.
انتقال پایتخت هر چندسال یک‌بار مطرح می‌شود
عقب‌نشینی کابینه دولت چهاردهم از گفته‌های خودشان تنها موجب افزایش قیمت زمین، ملک و رشد قیمتی در منطقه مکران شده است، البته لازم به اشاره است که هر چندسال یک‌بار موضوع انتقال پایتخت مطرح می‌شود و طی این سال‌ها نام شهرهایی از جمله قزوین و سمنان هم به‌عنوان جایگزین تهران مطرح شده، اما هربار پس‌از مدتی بحث انتقال پایتخت در رأس دولت به فراموش سپرده می‌شود.
با توجه به اینکه عده از کارشناسان اعلام کردند که موضوع انتقال پایتخت تنها موجب گرانی ملک و املاک در منطقه ذکر شده می‌شود، خبرنگار مهر وضعیت قیمت ملک در منطقه مکران را از مشاورین املاک این منطقه جویا شد و گفته‌های آنها مهر تأیید برگرفته کارشناسان است، زیرا مشاوران املاک اعلام کردند که قیمت مسکن در این منطقه پس‌از اعلام خبر انتقال پایتخت میانگین ۱۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
یکی از مشاورین املاک در محله بنیاد علوی چابهار به خبرنگار مهر که آخرین معامله یک ساختمان ۶ طبقه‌ای پیش‌از اعلام خبر انتقال پایتخت به مکران متری ۵۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد، اما پس‌از اعلام این خبر قیمت یکی از طبقات همان ساختمان متری ۶۰ میلیون تومان برای معامله نرخ گذاری شد.
همچنین یکی دیگر از مشاورین املاک واقعه در بلوار شهید ریگی چابهار به خبرنگار مهر اعلام کرد که پس‌از اعلام خبر انتقال پایتخت به منطقه مکران میانگین ۵ میلیون تومان هر متر واحدها افزایش داشته است، اما فروشندگان پای معامله تخفیف هم می‌دهند.
223225
سایر خبرها
قطر: به مراحل پایانی توافق غزه رسیده‌ایم
