مردان جلیلی در چه نهادهایی در خدمت او هستند و چرا حضور آنها در این نهادها می تواند برای جریان سیاسی جلیلی سرنوشت‌ساز باشد؟ آیا دولت سایه او امروز کمتر از یک دولت واقعی پیاده نظام و نیرو در بخش های مختلف به خود اختصاص داده است؟
سیما پروانه گهر؛ شاید وقتی سعید جلیلی برای نخستین بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ ایده «دولت سایه» را مطرح کرد، در ذهن او چیزی متفاوت از مبنا و تعریف علمی دولت سایه که در ادبیات علوم سیاسی مرسوم است، شکل گرفته بود.
سعید جلیلی در بیانیه‌ای که پس از شکست در انتخابات سال ۱۳۹۲ منتشر کرد، ایدهٔ تشکیل دولت در سایه را طرح و در ماه‌ها و مصاحبه‌های بعد به تشریح و توضیح دولت در سایه پرداخت. در حقیقت تاریخ تولد این دولت سایه ، در دولت حسن روحانی بود، زمانی که او مدعی رصد مسائل کشور در قالب دولت سایه بود.
فعالیت دولت سایه سعید جلیلی در دوره دولت سیزدهم در دوران ریاست‌جمهوری سید ابراهیم رئیسی نیز ادامه یافت، اما در این میان اتفاق مهمتری رخ داد. علی رغم تاکید مکرر جلیلی بر این که کماکان راهبری دولت سایه را در دست دارد او نیروهای سیاسی خود را به بخش های مختلف در دولت سیزدهم فرستاد و در عمل دولت سعید جلیلی با ریاست فردی دیگر تشکیل شد.
از پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات تیرماه سال جاری جلیلی طی پیامی ضمن تبریک به وی از استمرار فعالیت دولت سایه خبر داد. حالا اما دولت سایه جلیلی فرم و شکل دیگری به خود گرفته است. مردان جلیلی در بخش ها، نهادها و سازمان های مختلف حضور فعال دارند و دیدگاه های او را تبلیغ می کنند و در عمل نوعی اپوزیسیون درون دولتی را برای دولت پزشکیان ایجاد کرده اند.
مردان جلیلی در چه نهادهایی در خدمت او هستند و چرا حضور آنها در این نهادها می تواند برای جریان سیاسی جلیلی سرنوشت‌ساز باشد؟ آیا دولت سایه او امروز کمتر از یک دولت واقعی پیاده نظام و نیرو در بخش های مختلف به خود اختصاص داده است؟مرور نهادها و سازمان هایی که مردان سعید جلیلی در آن هستند می تواند این پرسش را با تصویری واضح پاسخ دهد که آیا سعید جلیلی در شرایط امروز رهبر دولت سایه است یا دولت پنهان در دل دولت چهاردهم.
صداوسیما؛ ملک شخصی برادران جلیلی و بلندگوی دولت سایه
بدون شک صداوسیما شامل محتوای تولیدی برنامه ها و بخش های خبری به صورت روشن و بدون رودربایستی در اختیار سعید جلیلی قرار دارد. میزان آنتن های زنده ای که در اختیار سعید جلیلی در مناسبات های مختلف قرار داده می شود بدون شک این تصویر را تداعی می کند که او اگر رئیس دولت مستقر در پاستور نیست اما رییس دولتی دیگر است.
حضور برادر سعید جلیلی، وحید در جایگاه قائم مقامی این سازمان و نیروهای او در بخش های مختلف در عمل صداوسیما را به رسانه دولت سایه تبدیل کرده اند. به غیر از برادر سعید، از محمدی علی صائب که سابقه رئیس دفتری سعید جلیلی در زمان فعالیت در شورای‌عالی امنیت ملی را دارد تا مجریانی همچون محمدرضا شهبازی ، همه و همه پیاده نظام های سعید جلیلی هستند.
آش این داستان به قدری شور است که محمدحسین رنجبران مجری و مقام سابق صدا و سیما، در تیرماه سال جاری در ویدئویی مدعی شد که سازمان در اختیار سعید جلیلی است. او در اینباره گفت:« جلیلی یک کارنامه نیابتی دارد، سازمان صداوسیما ۳ سال است که در خدمت ایشان و فامیل‌هایش است؛ فقط برادرش هم نیست.پسرخاله جلیلی-علیرضا خدابخشی- چطور معاون سیاسی شده که به دستور دفتر رهبری در اسفندماه عزل می‌شود؟ پس از عزل معاون سیاسی، رئیس دفتر سابق (جلیلی) معاون سیاسی می‌شود و فرد عزل شده هم می‌شود مشاور عالی سازمان»
دانشگاه امام صادق؛ نهاد دانشگاهی و سهامی مشترک جبهه پایداری و جلیلی
تردیدی نیست که علی رغم شکل گیری برخی حلقه های متمایل به محمدباقر قالیباف در دانشگاه امام صادق در سال های اخیر، کماکان جو روانی غالب بر این نهاد متمایل به جبهه پایداری و سعید جلیلی است و کماکان خروجی این دانشگاه نیروهای جلیلی در بخش‌های مختلف هستند. به همان اندازه که می شد عنوان «امپراطوری جلیلی در دولت رئیسی» را به کار برد، مساله دولت امام صادقی ها نیز با عبارت قبلی همپوشانی داشت به این معنی که عموم مدیران دولت سیزدهم، که در عمل نیروهای دولت سایه سعید جلیلی تلقی می شدند فاغ التحصیلان دانشگاه امام صادق نیز بودند.
بهترین توصیف از نوع ارتباط بین سعید جلیلی و دانشگاه امام صادق را بالغ بر ۱۰ سال پیش یادداشتی در خبرگزاری تسنیم به قلم صالح اسکندری ترسیم کرد. یادداشتی که در آن زمان از ذهن جوانی با آرزوی ریاست جمهوری سعید جلیلی به رشته تقریر در آمده بود:« یکی دیگر از دلایل پدیده شدن جلیلی اطمینان رأی‌دهندگان از پشتوانه علمی و عقبه کارشناسی مرتبط با مدیریت کشور از نوع غیرسکولار آن برای جلیلی است. مردم می‌دانند رأی به جلیلی رأی به یک فرد یا یک گفتمان مقطعی نیست بلکه رأی به یک عقبه علمی در اندازه یک دانشگاه با هزاران فارغ التحصیل در رشته‌های کاملاً مرتبط با مدیریت کشور است که در سه دهه گذشته گره‌های بسیاری را از مشکلات کشور گشوده‌اند. در واقع پدیده شدن جلیلی در انتخابات یازدهم یکی از نشانه‌های ارتقای رقابت‌های سیاسی در ایران از سطح احزاب و جریانات سیاسی به مکاتب و حلقه‌های فکری و دانشگاهی غیرسکولار است». البته پیش بینی و آرزوی پدیده شدن جلیلی آن هم به اتکای دانشگاه امام صادق هرگز محقق نشد.
مطبوعات؛ ارادت کیهان و رجانیوز به جبهه سعید جلیلی
سعید جلیلی البته در زمینه مطبوعات نیز دو رسانه مهم برای حمایت و تبیین دیدگاه هایش دارد. روزنامه کیهان و شخص مدیرمسئول آن یدطولایی در دفاع از سعید جلیلی و تخریب رقبایش داشته و دارند.
علاوه بر این سایت رجانیوز که روزگاری پایگاه خبری نزدیک به جبهه پایداری تلقی می شد حالا به طور مشخص در دست حلقه مقداد است و در عمل وبلاگ دفاع و تبلیغ سعید جلیلی محسوب می شود. نکته قابل توجه این که به نظر می رسد بین کیهان و رجانیوز در تخریب منتقدان جلیلی تقسیم کاری نیز صورت گرفته است؛ در بسیاری از منازعات سیاسی بین نیروهای خارج از اردوگاه اصولگرایی و رقابت های جلیلی با کاندیداهای اصلاح طلب این روزنامه کیهان است که منتقدان و رقبای جلیلی را در عمل به توپ می بندد. برای منازعات داخل جریان اصولگرایی به خصوص بحث اختلافات قالیباف و جلیلی، رجانیوز وارد عمل شده و قالیباف را هدف قرار می دهد.
ستاد امر به معروف و نهی از منکر؛ ستاد انتخاباتی جلیلی برای ۱۴۰۷
کاظم صدیقی، روح الله مومن نسب، مهری طالبی دارستانی، محمد کرباسی ، محمد حسین طاهری آکردی و محمدرضا میرشمسی تنها اسامی شناس ستاد امر به معروف و نهی از منکر هستند که در عمل هم منویات سعید جلیلی را در حوزه های مختلف پیگیری و پیاده می کنند و هم به ستادی سیاسی علیه دولت مسعود پزشکیان تبدیل شده اند.
نقش این ستاد در برگزاری تجمعاتی علیه موضوعاتی از قبیل رفع فیلترینگ واتس آپ و گوگل پلی، عدم ابلاغ قانون حجاب ذیل مصوبه شورای عالی امنیت ملی و درخواست برکناری ظریف به خوبی نشان می دهد که ستاد امر به معروف با ترکیبی از اعضاء «جریان شریان» و چهره‌های «حلقه سعید جلیلی» در عمل به نهاد سیاسی فعال ضد دولت تبدیل شده و از ماهیت حقوقی و قانونی خود فاصله گرفته و محفلی سیاسی برای فعالیت انتخاباتی برای ریاست جمهوری ۱۴۰۷ شده است.
موسسه امام خمینی(ره)؛ خانه پدری جبهه پایداری یا روابط عمومی سعید جلیلی
مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) به عنوان مجموعه‌ای آموزشی برای تحصیل دانشجویان و طلبه‌های شیعه است که در سال ۱۳۷۲ توسط محمدتقی مصباح یزدی پایه‌گذاری شد و پس از درگذشت وی در ۱۳۹۹، محمود رجبی مدیریت مؤسسه را بر عهده گرفت، در عمل به نهادی برای تولید نیروهای سیاسی حامی جلیلی تبدیل شده است.
تردیدی نیست که نوع ارتباط بین جبهه پایداری و. سعید جلیلی می توان در آینده رفتارهای این نهاد تاثیرگذار باشد اما در حال حاضر این موسسه و رییس آن به صورت رسمی از جلیلی حمایت می کنند.
بهارستان؛ میدان حضور وزرای دولت سایه در قالب نماینده مجلس
تردیدی نیست که تعداد نیروهای سعید جلیلی و نمایندگان منتسب یا عضو جبهه پایداری – که فعلا به دلیل رویکرد مشترک بر علیه محمدباقر قالیباف و مسعود پزشکیان با یکدیگر ائتلافی جدی دارند- در مجلس بیش از سه نفر است اما اصلی ترین نمایندگانی که این روزها در مورد سعید جلیلی با شناسنامه برای دیدگاه های او تبلیغ و از هیچ کوششی برای زمین گیر کردن دولت پزشکیان دریغ نمی کنند در یک مثلث خلاصه می شود؛حمید رسایی، امیرحسین ثابتی و مرتضی آقا تهرانی.
این افراد در حال طی کردن مرزهای جدید در رویکردهایی با ظاهر استفاده از اختیارات قانونی نمایندگی هستند تا دولت پزشکیان را به خوبی زمین گیر و مسیر را برای رسیدن جلیلی به پاستور هماهنگ کنند. در این میان نباید از کوشش های قاسم روانبخش، مهدی کوچک زاده و کامران غضنفری به راحتی عبور کرد.
کف خیابان؛ تیم عملیاتی و اتاق فکر در کنار هم
تجمعات اخیر در تهران به خوبی ارتباط بین تجمع کنندگان و نیروهای سعید جلیلی را عیان کرد. از ادبیات مشترکی که بین چهره های ثابت و حاضر در تجمعات در کف خیابان با ادبیات مومن نسب وجود دارد تا حضور کامران غضنفری در بین تجمع کنندگان مقابل پاستور و مرتضی آقاتهرانی در بین تجمع کنندگان مجلس شورای اسلامی؛ یکی برای اعتراض به اظهارات ظریف در داووس و دیگری برای فشار بر قالیباف برای ابلاغ قانون حجاب و عفاف بی توجه به مصوبه دبیرخانه شوراغی عالی امنیت ملی مبنی بر توقف ابلاغ این قانون.
کف خیابان به خصوص خیابان مجاهدین اسلامی مقابل مجلس شورای اسلامی در بهارستان در حال حاضر در تصرف نیروهای سعید جلیلی است. گروه هایی که مشخصا با هدایت چهره هایی همچون مهری طالبی دارستانی، روح الله مومن نسب و زهرا اشرفی گودرزی در خیابان حاضر هستند و این چهره ها برایشان بیانیه می نویسند و برایشان سخنرانی می کنند.
فضای مجازی؛ قبیله سعید جلیلی در حال تاخت و تاز
تعداد اکانت های بدون نام و نشان روشن که هوادار سعید جلیلی هستند به واقع در فضای مجازی به خصوص توئیتر قابل شناسایی نیست با این وجود چهره هایی چون علی اکبر رائفی پور و یاسر جبرائیلی در حوزه های مختلف دیدگاه های جلیلی را تبلیغ و در زمان لازم در نزاع های سیاسی به حمایت از او وارد زمین می شوند.
علاوه بر این به نظر می رسد شبکه ایتا به صورت کامل در یداختیار نیروهای حامی سعید جلیلی است و کانال های ایتا از ماجراها و موضوعات تجمعات در مورد حجاب و نقد اظهارات مهدی فضائلی درباره گشت ارشاد و فعالیت های انتخاباتی سعید جلیلی بسیار پررنگ عمل کرده است.
تنها یک نمونه در هجمه اخیر نیروهای سعید جلیلی در توئیتر علیه قالیباف مشخص شد که این قبیله بدون هماهنگی اقدامی نمی کند و سعی دارند سعید جلیلی را در چشم گروه هایی که امت حزب الله می خواند به عنوان شاگرد اول جبهه انقلاب معرفی کند.
موارد یاد شده تنها بخشی از نیروها و مردان سعید جلیلی در بخش های مختلف هستند . نیروهایی که امید دارند تا با فعالیت هایشان علیه دولت پزشکیان و استفاده از فضای یاس و ناامیدی و کاهش نرخ مشارکت در انتخابات، بتوانند رای سعید جلیلی را از فضای منجمد خارج و با دوپینگ های سیاسی از جمله استیضاح وزرای پزشکیان یا برگزاری تجمعات برای سعید جلیلی فتح البابی در مسیر رسیدن به پاستور کنند.
۲۷۲۷
