چرا آژانس ۲ موضوع پادمانی حل شده را به لیست سوالات خود بازگرداند؟

در حالی که آژانس در گزارش‌های قبلی خود اعلام کرده بود دو موضوع از چهار موضوع پادمانی حل شده و دیگر درباره آنها سوال و ابهامی ندارد، در اقدامی عجیب در گزارش اخیر درباره ایران، مجدد موضوعات حل شده را به لیست سوالات پادمانی بازگردانده است که به نظر می‌آید این اقدام با هدف تحت فشار قراردادن بیشتر ایران انجام شده است.

به گزارش بیپ نیوز به نقل از ایسنا تازه‌ترین گزارش «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره اجرای برجام و پادمان جامع در ایران روز چهارشنبه هفته گذشته در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام قرار گرفت.

بر اساس گزارش برخی رسانه‌های خارجی که به متن گزارش آژانس درباره ایران دسترسی پیدا کردند، روند تولید اورانیوم غنی‌شده در ایران نسبت به گزارش قبلی مدیرکل ۹۲.۵ کیلوگرم افزایش داشته است و به ۲۷۴.۸ کیلوگرم رسیده است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در گزارش خود تخمین زده است که تا هشتم فوریه، ذخایر کلی اورانیوم غنی‌شده ایران به ۸۲۹۴.۴ کیلوگرم رسیده که نشان‌دهنده افزایش هزار و ۶۹۰ کیلوگرمی ذخایر اورانیوم ایران نسبت به آخرین گزارش آژانس در ماه نوامبر است.

«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی آذرماه سال جاری بعد از تصویب قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام اعلام کرد: سطح غنی‌سازی کشور طبق برنامه حداکثر ۶۰ درصد است، اما در سطح ۵ درصد و ۲۰ درصد برای مصارف مختلفی که اهداف برنامه است، تولید می‌کنیم.

وی درباره فعالیت سانتریفیوژهای پیشرفته نیز گفته بود، فعالیت ماشین‌های سانتریفیوژی که پیشرفته هستند و بازدهی بالایی داشته باشند و اقتصادی باشد در دستور کار است و در حال اجرای این برنامه هستیم.

ماجرای بازرسان

بر اساس گزارش رسانه‌ها، مدیرکل آژانس در گزارش اخیر خود عمیقا نسبت به اینکه ایران، چهار بازرس پیشنهادی آژانس را نپذیرفته است ابراز تاسف کرده است.

شایان ذکر است، عدم موافقت ایران با بررسی احتمال حضور مجدد چهار بازرس پس از آن صورت می‌گیرد که مقامات ایران پیش از نشست قبلی شورای حکام و تصویب قطعنامه ضد ایرانی در گفت‌وگو با مدیرکل آژانس توافق کرده بودند تا در صورت عدم صدور قطعنامه ضدایرانی، احتمال انتصاب چهار بازرس بررسی و غنی سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد نیز محدود خواهد شد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اما بی‌توجه به این پیشنهاد ایران، نه تنها قطعنامه ضد ایرانی را تصویب کرد بلکه اکنون در گزارش فصلی خود مدعی شده که «هیچ پیشرفتی در جهت حل مسائل پادمانی باقی‌مانده در رابطه با ورامین و تورقوزآباد و نیز بازرسان حاصل نشده است.

جمهوری اسلامی ایران اسناد ارائه شده از سوی آژانس در رابطه با سوالات پادمانی را متعلق به ۲۰ سال پیش می‌داند که با نقش آفرینی ضدانقلاب، گروهک تروریستی منافقین و سرویس‌های اطلاعاتی علیه ایران ایجاد شده تا به  ایران به این واسطه فشار بیاورند.

موضوع مکان‌ها

جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که هیچ گونه فعالیتی خارج از چارچوب مقررات آژانس هرگز نداشته و سایت اعلام نشده‌ای هم نداشته است. 

با این حال طی دو سال گذشته مذاکرات فنی برای پاسخ به ابهامات و سوالات آژانس در جریان بوده است و ایران بارها اسناد و اطلاعات لازم را به آژانس ارائه کرده است و در این مسیر دو موضوع از چهار موضوع و برخی مسائل پادمانی دیگر حل و فصل شده است اما آژانس متاسفانه عامدانه در گزارش خود به این سطح از همکاری‌های ایران اشاره نمی‌کند.

مقامات ایران بارها به صراحت اعلام کرده‌اند، اراده سیاسی که باید برای حل مسائل فنی از سوی آمریکا و اروپا مثل وقتی که برجام در حال توافق بود، وجود داشته باشد، تا مسائل پادمانی باقی‌مانده نیز حل شود اما در سال‌های اخیر این اراده وجود نداشته است و بالعکس این کشورها سیاست اعمال فشار سیاسی علیه ایران را در پیش گرفتند که تصویب قطعنامه ضد ایرانی در نشست قبلی شورای حکام از جمله اقدامات این کشورهاست و تا زمانی که این اراده وجود ندارد پاسخ‌های ایران شنیده و دیده نخواهد شد.

نکته قابل توجه دیگر در این گزارش‌، مربوط به ﺗﻌﺪاد ﻣکانﻫﺎیی مورد سوال در چارچوب مسائل پادمانی است که در این گزارش ﻣﺪﯾﺮکل چهار ﻣﻮرد را مجدد لیست کرده است، در حالی که تنها دو موضوع از چهار موضوع حل نشده باقی مانده است و مشخص نیست مدیرکل از این رفتار چه هدفی را دنبال می‌کند و چرا موضوعات خاتمه یافته را مجدد باز می‌کند.

این در حالی است که موضوع دو مکان (لویزان و مریوان) باقی‌مانده مربوط به مساله «آﻟﻮدگی» است که اﻫﻤﯿﺖ اﺷﺎﻋﻪای ﻧﺪارند. به این معنا که داشتن اطلاعات درباره این مکان‌ها یا نداشتن اطلاعات، تاثیری بر توانایی آژانس برای ارائه تضمین‌ ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران نخواهد داشت. در واﻗﻊ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻮاد ﺑﺎ ﻏﻨﺎی ﺑﺎﻻ درباره این دو موضوع ﻣﻄﺮح ﻧﯿﺴﺖ و نگرانی از جهت انحراف از مسیر صلح آمیز در آنها وجود ندارد.

در گزارش اخیر،گروسی به گفت‌وگوی تلفنی اش با «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران در ابتدای سال جاری میلادی اشاره کرده است که در آن نسبت به آمادگی خود برای همکاری با ایران برای ازسرگیری اجرای توافقی که آژانس و تهران ۲ سال پیش بر روی آن توافق کرده بودند، تاکید کرده است.

هم‌چنین در این گزارش آمده است که وزیر امور خارجه ایران، آمادگی تهران را برای همکاری با آژانس را اعلام و احتمال سفر مجدد مدیرکل به ایران را مطرح کرده است.

حاشیه‌های آقای مدیرکل 

به گزارش ایسنا، با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور جدید آمریکا و پیگیری جدی سیاست فشار حداکثری از سوی وی علیه ایران، روزنه‌های کوچک برای از سرگیری مذاکرات احیای برجام یا تدوین یک نقشه راه جدید برای رفع ابهامات و حل موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌ها به نوعی بسته شده و دور از دسترس به نظر می‌آیند.

از طرفی تصویب قعطنامه ضد ایرانی شورای حکام در اول آذرماه سال جاری در حالی که ایران بیشترین همکاری‌ها را با آژانس داشته است، حاکی از آن است که این کشورها با استفاده از ابزار آژانس سعی بر قرار دادن ایران در گوشه رینگ پرونده هسته‌ای دارند و در این رابطه به نظر اروپا و امریکا با هم همراه هستند.

بر اساس قطعنامه آذرماه شورای حکام، مدیرکل موظف شده است ﺗﺎ ﯾک ارزﯾﺎبی ﺟﺎﻣﻊ و ﺑﻪروز در ﻣﻮرد وﺟﻮد و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد ﻫﺴﺘﻪای اﻋﻼم ﻧﺸﺪه در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﺎقی مانده در گذﺷﺘﻪ و ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻪ‌ای ایران ارائه کند. این گزارش در نهایت باید تا پایان فصل بهار یعنی ماه مارس به شورای حکام و همزمان شورای امنیت ارائه شود.

هرچند مدیرکل آژانس با توجه به روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا ترجیح داده است به پنجره دیپلماسی فرصت دهد و انتشار گزارش جامع را تا پایان بهار به تاخیر انداخته است اما اظهارات عجیب وی در برخی محافل در کشورهای مختلف نشان می دهد که ساز آژانس برای موضوع هسته‌ای ایران ناکوک است.

گروسی در ماه‌های اخیر رفتار و اظهاراتی عجیب از خود بروز داده است که جایگاه وی به عنوان مدیرکلی آژانس را به لحاظ حقوقی و بین‌المللی بیش از پیش نزد افکار عمومی و جامعه بین‌الملل متزلزل کرده است.

مدیرکل آژانس در سخنانی در ژاپن ﺑﺮﺧﻼف یکی از اﺻﻮل بدیهی حقوقی یعنی اصل «برائت»، از ایران خواسته که «ثابت کند به دنبال سلاح هسته‌ای نیست»!

این یکی از عجیب‌ترین موضع‌گیری‌های تاریخ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که اعتبار آژانس را به این واسطه زیر سوال می‌برد. اساسا آژانس بین آلمللی انرژی اتمی و شخص مدیرکل، جایگاه قاضی و دادستان را در این نهاد ندارد، بلکه صرفا یک ناظر و دیده‌بان بین‌المللی است و وظیفه‌اش گزارش نظارت‌ها و بازرسی‌ها به آژانس و نهادهای بالاتر است.

برخی تحلیل‌گران بر این نظر هستند که آژانس بیش از دوره‌های گذشته «بی‌طرفی» خود را از دست داده است و منافع و منویات سیاسی چند کشور در شورای حکام را دنبال می‌کند.

شایان ذکر است، حدود یک چهارم از کل بازرسی‌های آژانس به تأسیسات اتمی ایران که کمتر از سه درصد از تأسیسات اتمی جهان است، اختصاص یافته است.

در عین حال، با وجود همه بدخواهی‌ها و اتهام‌زنی‌ها از سوی آژانس،‌ اروپا و آمریکا علیه برنامه هسته‌ای ایران، مقامات کشور نباید اجازه دهند، گزارش جامع آژانس به شکلی علیه ایران تهیه و به شورای حکام و شورای امنیت ارائه شود و یک بار دیگر پرونده ایران روی میز شورای امنیت قرار گیرد و قطعنامه‌های تحریمی که چیزی تا ملغی‌شدن‌ آن‌ها باقی نمانده، دوباره روی میز شورای امنیت قرار گیرد.

311311

منبع اصلی خبر