معاون اول رئیس جمهور، با اشاره به دستاوردهای علمی کشور اظهار داشت: از زمان محدودیت‌های دهه ۶۰ تاکنون، ایران مسیر سختی را پشت سر گذاشته و امروز به جایی رسیده‌ایم که در فناوری‌های پیشرفته نه تنها در منطقه بلکه در سطح بین‌المللی نیز پیشتاز هستیم.
به گزارش خبرگزاری بیپ نیوز، محمدرضا عارف صبح امروز (سه‌شنبه ۷ اسفند ماه) در نهمین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی رادار و سامانه‌های مراقبتی نظارتی در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، گفت: رادار همواره یکی از اولویت‌های کشور بود و به حمدالله امروز در شرایط خوبی در این بخش قرار داریم.
بنا به روایت مهر،وی ضمن تشکر از دست اندر کاران برگزاری این کنفرانس، افزود: خوشحالی مضاعف بنده در بین المللی شدن این کنفرانس است. البته کنفرانس‌های شبیه این را در دو دهه اول انقلاب فعال کرده بودیم، اما نگاه علمی در حاکمیت در جهت رشد علم در این بخش مطرح بوده تا پس از کسب تجربه مفصل و طولانی مدت در گذشته و رشد بومی با ظرفیت داخلی، تلاش کنیم هر زمان که به بلوغ رسیدیم با نهادهای علمی و پژوهشی دنیا فعالیت خود را دنبال کنیم و به نتیجه برسانیم و در نتیجه کنفرانس را بین المللی کنیم.
عارف تاکید کرد: این کنفرانس می‌توانست به یک کنفرانس بین‌المللی تبدیل شود و اولین کنفرانس بین‌المللی در این راستا باشد. این جهت‌گیری و مسیر، راه را برای توسعه همکاری‌های علمی و پژوهشی با تمامی نهادهای علمی و کشورهای علاقمند به همکاری‌های علمی با ما به ویژه کشورهای منطقه، هموار خواهد کرد.
معاون اول رئیس‌جمهور اظهار کرد: در سال‌های اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جوانان به ویژه اقشار دانشگاهی که طالب علم بودند یا جوانان تحصیل‌کرده‌ای که در نهادهای دفاعی و راهبردی کشور مشغول به کار بودند، نقشی اساسی ایفا می‌کردند، آن هم در شرایطی که منابع محدود بود و دسترسی به بسیاری از امکانات سخت به‌ویژه در بخش‌های کارشناسی و مخابرات با مشکلاتی همراه بود. خوشبختانه، این مسائل به طور طبیعی اولویت یافت و تبدیل به راهبرد نظام اسلامی شد که در ذات خود یک انقلاب فرهنگی بود. در این مسیر، تعالی و توسعه علم و فناوری نیز مورد توجه قرار گرفت.
عارف ادامه داد: اگر به اوایل انقلاب بازگردیم، می‌بینیم محدودیت‌هایی که در بخش‌های مختلف علم و فناوری وجود داشت، مشکلات عدیده‌ای را به وجود آورده بود. در بخش مخابرات، تلفن برای شهرستان‌ها نصب شده بود و مهندسان ما نمی‌دانستند چگونه مشکلات آن را اصلاح کنند. در نیروی هوایی نیز، افسران ارشد با جایگاه‌های خود و مهندسان برجسته و تکنسین‌ها با مشکلات عدیده‌ای مواجه بودند که نیاز به یک راهبرد جهت توسعه و پیشرفت داشت.
راهبرد توسعه پژوهشی از اواخر دهه ۶۰ به طور جدی دنبال شد
معاون اول رئیس‌جمهور یادآور شد: به طور طبیعی، اولویت‌های تربیتی و آموزشی در دهه ۶۰، برای پاسخگویی به مطالبات کشور بود. در پی آن، تحصیلات تکمیلی به تدریج توسعه یافت و از اواخر دهه ۶۰، راهبرد توسعه پژوهشی به طور جدی دنبال شد. در دهه ۸۰، پژوهش مبتنی بر تحصیلات تکمیلی به عنوان دستورکار قرار گرفت و این روند به تدریج ادامه پیدا کرد. ما از آن نقطه به این نتیجه رسیدیم که باید در فناوری‌های پیشرفته پیشتاز باشیم.
عارف با اشاره به سند چشم انداز توسعه کشور، بیان کرد: سند چشم‌انداز کشور که یک میثاق ملی برای ۲۰ سال آینده بود، در سال ۱۳۸۴ به تصویب مقام معظم رهبری رسید و در آن، جایگاه اول در منطقه در علم و فناوری مورد تأکید قرار گرفت. این سند بر این امر تأکید داشت که در حوزه فناوری‌های پنجگانه هایتک باید در رتبه‌های بالای منطقه قرار گیریم و این مسیری است که از همان ابتدا شروع شد، مسیری که بخش‌های دفاعی و دانشگاه‌ها، به‌ویژه جهاد خودکفایی و نیروی هوایی، در آن نقش داشتند.
معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به مشکلات ابتدایی پس از انقلاب در توسعه صنعت راداری کشور، گفت: در ابتدا، مشکلات زیادی وجود داشت. خیلی از اطلاعات برای تحقیق و پژوهش محرمانه بود و نیاز به مخفی نگه داشتن برخی مسائل از جمله مشکلات مراجعه‌ها بود. یک بار بنده در اعتراض به این موضوع به افراد مربوط گفتم که این موضوعات را چرا از دسترس محققان دور کرده و محرمانه می‌کنید و از چه کسی می‌خواهید پنهان کنید؟ به تدریج، مشکلات حل شد و دیگر افرادی که نیاز به انجام کارهای پژوهشی داشتند، دسترسی به منابع و امکانات داشتند.
نقش جهادهای خودکفایی در توسعه علم و فناوری
وی افزود: به هر حال، ما با مشکلاتی که در جبهه‌های جنگ احساس می‌شد، روبرو بودیم و وضعیت به گونه‌ای بود که صنعت ما بیشتر جنبه مونتاژی داشت و ورود به صنعت مونتاژ هم دشوار بود. از سویی مسئولان علاقه‌مند بودند که سیستم‌های تضمین شده و آماده خریداری کنند. تا زمانی که جهادهای خودکفایی در بخش دفاعی راه‌اندازی شد، پیشرفت‌های زیادی حاصل شد. این جهادهای خودکفایی و سازمان‌های دفاعی، به‌ویژه سازمان‌هایی که جنبه دانشگاهی به خود گرفتند، نقش مهمی در توسعه علم و فناوری ایفا کردند.
وی ادامه داد: محققان و دانشمندان جوان که در بخش‌های دفاعی حضور داشتند، امروز با افتخار می‌توانند بگویند که این مثلث دانشگاه صنعت و امور دفاعی به یک مثلث با ثبات و منسجم تبدیل شده است، لذا ما باید از همه تلاش‌هایی که در این مسیر انجام شده، به‌ویژه تلاش‌های ستاد کل و دکتر مهدی‌نژاد که جهاد علمی را جایگزین کردند، قدردانی کنیم. این جهاد علمی به معنای استفاده از همه محققان و دانشمندان برجسته، به‌ویژه جوانان برجسته، برای رفع نیازهای علمی کشور و تعالی علم و رسیدن به قله‌های مشخص‌شده در سند چشم‌انداز است.
معاون اول رئیس‌جمهور تصریح کرد: ما امروز با افتخار می‌گوئیم که در بخش‌های دفاعی و غیر دفاعی، به‌ویژه در حوزه‌های فناوری‌های هایتک، پیشتاز هستیم. زمانی که در سال ۸۲، دفاع هوایی را به ثبت رساندیم، دیگر نیروها هنوز توجیه نشده بودند که باید وارد این عرصه شوند، اما امروز اهمیت این حوزه‌ها و کاربردهای آن‌ها به مراتب بیشتر از گذشته و پیشتازی نیروی هوایی و دانشمندان آن‌ها در این مسیر به‌طور کامل مورد پذیرش قرار گرفته است و فشارهایی که از ناحیه نیروی هوایی به ما وارد شد، به نتایج مثبتی انجامید.
عارف بیان کرد: این صنعت خوشبختانه در جایگاهی است که دیگر نیاز به حمایت از دولت ندارد و ارتباط میان دانشگاه و صنعت به شکلی پویا برقرار است. ما اکنون در موقعیتی هستیم که می‌توانیم نیازهای خود و کشورهای دوست را تأمین کنیم، این در حالی است که در سال‌های اول دفاع مقدس، به‌دنبال تجهیزاتی خاص بودیم که امروز می‌توانیم آن‌ها را تولید و حتی به دیگر کشورها صادر کنیم. این دستاوردها، نتیجه تلاش‌های محققان و دانشمندان جوان ما در دانشگاه‌ها و بخش‌های مختلف صنعتی و دفاعی است، در حالی که در گذشته، حتی برای تأسیس یک درس در بزرگترین دانشگاه‌ها مشکلات زیادی وجود داشت.
امروز می‌توانیم صادرکننده علم و فناوری باشیم
عارف با اشاره به شروع کلاس‌های دانشگاهی در این حوزه، گفت: از سال ۶۳، دوره‌های دانشگاهی شروع شد. در دانشگاه‌های صنعتی اصفهان و شریف، همکاری‌هایی شکل گرفت و در بخش‌های مختلف علمی، به‌ویژه در زمینه مخابرات، پیشرفت‌های چشمگیری حاصل شد. امروز هم با همه تلاش‌هایی که صورت گرفته، دیگر نیازی به تکرار دستاوردهای گذشته نداریم و می‌توانیم به‌عنوان صادرکننده علم و فناوری در سطح بین‌المللی عمل کنیم. دانشجویان ما با انگیزه و خودباوری کامل ثابت کرده‌اند که ما قادر به انجام هر کاری حتی در بخش‌های بسیار پیچیده هستیم.
وی در بخش گیری از سخنان خود با بیان آنکه خوشبختانه امروز هوش مصنوعی در بسیاری از بخش‌ها به کار گرفته می‌شود، اظهار داشت: می‌توان گفت ما در هیچ زمینه‌ای به بن‌بست نرسیده‌ایم. البته آغاز کار با مشکلاتی همراه بود، اما امروز راهبرد رسیدن به قله بسیار ساده‌تر از راهبردهای خودکفایی در دهه اول انقلاب است. ما می‌توانیم در مرزهای دانش سهم داشته باشیم و این باور تنها محدود به چند دانشگاه نیست.
عارف ادامه داد: با وجود مشکلات اقتصادی و محدودیت‌های بودجه‌ای، همه باید کمک کنیم تا هیچ محدودیتی در این بخش‌ها ایجاد نشود، زیرا اقتصاد کشور تنها از این مسیر بهبود می‌یابد، چون مزیت ما نیروی انسانی است.
معاون اول رئیس‌جمهور گفت: اگر امروز در مجامع بین‌المللی حضور داریم و در مقابل استکبار ایستاده‌ایم، به دلیل تلاش‌های علمی جوانان و اساتید کشور است که با انگیزه و پشتکار خود، ثابت کرده‌اند که می‌توانیم.
وی تصریح کرد: در ادامه بخش‌های دفاعی، همه دانشگاه‌ها باید با یک تقسیم‌کار ملی همکاری کنند. خوشحالم که ستاد کل این نگاه را در شورای عالی نقشه جامع علمی کشور دارد، لذا باید تلاش کنیم که پژوهش‌های دفاعی نه‌تنها در بخش‌های دفاعی، بلکه در بخش‌های غیر دفاعی نیز کاربرد داشته باشند؛ در عین حال که پژوهش‌های انجام‌شده در بخش دفاعی ممکن است کاربردهای بیشتری در بخش‌های غیر دفاعی داشته باشد.
وی در پایان گفت: در این کنفرانس ۱۸۰ مقاله علمی ارائه شده است که همه آن‌ها ارزشمند هستند. البته برخی مقالات انتخاب نشده‌اند، اما این به‌معنای کم‌ارزش بودن آن‌ها نیست. ما باید در زمینه فناوری‌های نوظهور و جدید پیشتاز باشیم و نه‌تنها در منطقه بلکه در سطح جهانی، جایگاه نخست را به‌دست آوریم، این هدف باید راهبرد کشور باشد. باید تلاش کنیم تا با افتخار و غرور در مسیر پیشرفت علمی قدم برداریم، همان‌طور که شهدای عزیز ما برای این مسیر خون خود را فدا کردند.
